Tiyatro ve sinemanın usta aktörlerinden Levent Üzümcü, aydın bir sanatçı sorumluluğu ile tenkit hakkını sıklıkla kullanıyor. Bu nedenle başının kaygıya girdiği de alıyor, iktidarın hışmına uğradığı da… Gerçekten geçen hafta tekrar adliyedeydi.
Uğradığı baskılara rağmen dik duruşunu koruyan ve çizgisinden ödün vermeyen Levent Üzümcü, yaşadıklarını ve fikirlerini SÖZCÜ HaftaSonu’na anlattı.
■ Üç yıl evvel Twitter’da yazdığınız bir bildiri nedeni ile tabire çağırıldınız. Ne oldu?
Sermaye Piyasası Şurası yazdığım bir tweet ile sansasyon yaratmak suretiyle dolar kurunu artırdığımı sav ederek savcılığa başvurmuş. İstanbul Mali Şube polisi tarafından arandım, söze çağırıldım. Benim doları artırmak üzere bir tesir gücüm olmadığını anlattım. Dolar yatırımcısı bir tiyatrocunun yazdığı ile mi alım satım yapar Allah aşkına? Kaldı ki o mesajımda “Dolar alın yahut almayın” dememişim, buram buram yanlış iktisat siyasetlerini eleştirmişim. Ben bir vatandaşım. Bu benim devletim. Devlet görevlilerini eleştirmek de en doğal hakkım. Halbuki ki, iktisadın bozulmasının en temel nedenlerinden biri yurttaşın Twitter’a eleştirisini yazması değil, adaletin olmamasıdır. Bu ülkede hukukun üstünlüğü tesis edildiği ve adalet geldiği anda dolar çabucak ve süratle düşer.
‘SAYISINI UNUTTUM’
■ Bu, hakkınızdaki kaçıncı soruşturma?
Ne bileyim, sayısını unuttum. Daima emniyete, adliyelere gidip söz veriyorum. “Onu niçin dedin? Bunu niçin dedin? Şöyle derken kimi kast ettin” üzere sorular ile karşılaşıyorum. Beni daima buralara çağırıp yıldıracaklarını zannediyorlar ise yanılıyorlar.
■ Anlaşılan çabucak her hareketiniz soruşturma kapsamına alınıyor.
Türkiye’nin savcılarının, mahkemelerinin uğraşacağı iş mi kalmadı? Hatasız beşerler siyasi sebepler ile içeride yatarken, hatalılar dışarıda elini kolunu sallarken… Bir mafya babası çıkıyor, cürüm itiraflarında bulunuyor, bir bakan konuşuyor, mafyanın bir siyasetçiyi ayda 10 bin dolar maaşa bağladığını söylüyor, tek bir soruşturma açılmıyor. Vatandaş eleştirel bir tweet attığında ise çabucak soruşturma açılıyor.
Birtakım kentlere hiç giremiyorum
■ Sanat faaliyetlerinizin karşısına pürüzler çıkarılıyor mu?
2013’ten bu yana TV’de yaşantım yok. Bu müddette, biri yurt dışında olmak üzere üç sinemada oynayabildim.
■ Salon bulmakta zahmet çekiyor musunuz?
Elbette. Kimi kentlere hiç giremiyorum. Sahneleri valiliğe, kaymakamlığa, müftülüğe falan vermişler. “Levent Üzümcü buraya gelip sahnede sol yumruğunu kaldırır ise” diyen valiler, belediye liderleri gördüm.
Susmak, çocuklarımızın geleceğini karartmaktır
■ İktidarı ve sistemi eleştiren sanatkarlar diğer nasıl baskılara maruz kalıyor?
Devletin kurumlarını kullanarak sanatkarlar hakkında kara listeler hazırlıyorlar. Listeleri, “Bunlar ile çalışılmayacak” diye üretimcilere ve kanal işverenlerine veriyorlar. Açlıktan ölmemizi ya da parasız kalarak susmamızı ve sessiz kalırsak tekrar para kazanmamızı sağlamaya çalışıyorlar.
■ Siz susmamayı tercih ettiniz…
Çocuklarım benim yaşadığım üzere makûs günler yaşasın istemiyorum. Lakin gün geçtikçe görüyorum ki, onlar da büyüdükçe makûs günler yaşar hale geliyorlar. Buna çok üzülüyorum. Meslektaşlarımın birçoğuna bir türlü anlatamadım; susmak, çocuklarımızın geleceğini karartmak demektir. O denli bir hale gelindi ki, konuşmayana iş var, konuşana iş yok. Güzel geldin otosansür.
■ Eleştirdiğiniz meslektaşlarınız bu tavrınız nedeni ile rahatsızlık duyuyor mu?
Birtakım arkadaşlar çok yadırgadılar beni. Halbuki ben çiçeği, böceği, doğayı seviyorum, insan haklarının, onurun, vicdanın yanındayım diyorum, insan olmaya çalışıyorum. Yandaş televizyonlarda uzunluk gösterenler, “Ben toplumsal sorunlara karışmıyorum zira benim her siyasi kısımdan seyircim var” mazeretine sığınmaya çalışıyor. Arkadaş, bu siyasi görüş sıkıntısı değil ki, çocuğunun geleceği karartılıyor.
■ Pandemi nedeni ile sanat alanlarının kapalı kalmasını nasıl yorumluyorsunuz?
Sanat aklı hür, vicdanı hür, irfanı hür insan ister. Bu iktidar da bundan hoşlanmıyor. Onlar için sanat bir hayati gereklilik değil.
