Bütün dünya ile birlikte Türkiye’nin de sorunu olan obezite denetimden çıkarak yüzyılın sorunu haline geldi.
TBMM’de, “Obezite ile Gayret Sistemleri ve Alınacak Önlemler” konusunda kurulan Meclis Araştırma Kurulu da bu tehlikeye bir kere daha dikkat çekti. Bu mevzunun halk sıhhati sorunu olduğu vurgulandı. Raporda şu görüşler yer aldı:
İSTANBUL ALARMI: Obez ve fazla kilolularda, hipertansiyon, şeker, kardiyovasküler hastalıklar, uyku apnesi, astım, depresyon ve başka ruhsal bozukluklar ile kanser hastalıkları da tetiklenmektedir. Obezitenin doğudan batıya gidildikçe arttığı görülmüştür. Türkiye’de obezitenin en yüksek görüldüğü bölgeler yüzde 37,5 ile Batı Karadeniz, yüzde 36,9 ile Orta Anadolu; en az görüldüğü bölgeler ise yüzde 24,2 ile Güneydoğu Anadolu, yüzde 24,5 ile Orta Anadolu’dur. İstanbul’da obezite oranı ise yüzde 30,7’dir. Nüfusun yüzde 34’ü çok kiloludur. Bu oran erkeklerde yüzde 39,9, bayanlarda ise yüzde 27,6.
TEKNOLOJİNİN ROLÜ: Obezite yüksek kalorili besinlerin çok tüketilmesi ile doğmaktadır. Obezite hastaları temel gereksinimlerini karşılamalarına karşın ihtiyaçlarının çok ötesinde çok yemek tüketimine ve yanlış beslenmeye devam ederler. İnsanlık giderek daha az hareket etmekte ve giderek daha fazla kalori içeren besinler tüketmektedir. Akıllı cep telefonları, televizyon, bilgisayar, tablet, asansörler, otomobiller, uzaktan kumandalar üzere hayatımıza girmiş ve hareket süremiz kısalmıştır. Hayatı kolaylaştıran bu faktörler fizikî aktivitenin azalmasına neden olmuştur.
Dünya Sıhhat Örgütü 2018-2019 yılı obezite datalarına nazaran, Türkiye’de her 3 bireyden 1’i obezdir. OECD ülkelerinde, obezite kaynaklı hastalıkların tedavisi, toplam sıhhat harcamalarının yüzde 8,4’ünü oluşturmaktadır.
Bayanlarda obezite oranı erkeklerden daha fazla
Rapora nazaran, fizikî aktivite azlığı, yüksek doğum sayısı, emzirme devir ve doğumlar ortası mühletin kısa olması, ruhsal sıkıntılar, düşük gelir ve düşük eğitim seviyelerinin obezite üzerinde kıymetli ölçüde tesirli olduğunu düşündürmektedir. Bayanlarımızda obezite oranı yüzde 39,1, erkeklerde
yüzde 24,5’dir.
Fazla kilo ile çok şişmanlık tıbbi olarak farklı kavramlar
Obezite (aşırı şişmanlık), bedende sıhhati bozacak halde çok ölçüde yağ birikmesidir. Yağ oranının yetişkin erkeklerde beden tartısının % 25’in, bayanlarda ise % 30’un üstüne çıkması obeziteyi oluşturur. Fazla kilo ile çok şişmanlık farklı görüşlerdir.
Fast food ve ekmek tüketimi durumu uygunca berbatlaştırıyor
Fast-food olarak tanımlanan sıhhatsiz besinler rafine karbonhidratlardan güçlü, çok yağlı ve güç yoğunudur. Ayaküstü süratli yenen besinleri tercih etmek, hazır besinlere her an ulaşabilmek bu durumu yeterlice kötüleştirmektedir. Öğün sayısı ve ekmek tüketiminin artması, porsiyonların büyük olması başka faktörlerdendir.
Obezite önemli halk sıhhati sorunu
AKP İstanbul Milletvekili Belma Satır başkanlığındaki kurul 2.5 yıllık çalışmalarını tamamladı ve raporunu hazırladı.
Belma Satır
Raporda “Obezite, bireyin tartı, uzunluk, cinsiyet ve ırksal özelliklerine nazaran belirlenen bedellerin, ülkünün üzerinde bulunduğu önemli ve kronik bir hastalıktır. Gerilim, dert bozukluğu
ya da depresyonu bulunan bireylerde yeme bozuklukları daha fazla görülmektedir. Obezite hastaları kendilerini sakinleştirmek ve olumsuz hisleri azaltmak için çok yemek yiyebilmektedirler. Hayatı kolaylaştıran bu faktörler günlük hareketleri kıymetli ölçüde sınırlanmış ve fizikî aktivitenin azalmasına neden olmuştur” denildi.
Avrupa’da 1’inci, dünyada 4’üncüyüz
OECD ülkelerinin verdiği erişkin nüfustaki obez oranı yaklaşık yüzde 19,5-20. Türkiye, bunun üzerinde ve dünyada 4’üncü, Avrupa’da 1’inci sırada yer alıyor. Ülkemizde çocuklar 6–8 saat bilgisayar, televizyon karşısında. Bunu erişkinler için de söylemek mümkün.
