Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), bugün 99. yılını kutlanan Cumhuriyet’in temel prensipleri olan ‘eşit yurttaşlık ve laiklik’ ilkelerinin saldırı altında olduğunu, iktidarın ise özgürlükleri kısıtlamayı hedefleyen ve ayrımcılık içeren yeni bir Anayasa değişiklik önermeye hazırlandığını belirterek, muhalefet partilerine, “Anayasa’da değişiklik yapılmasına baştan karşı çıkın; taslak üzerinden pazarlık yapmayın; kararlı bir biçimde sonuna kadar ‘hayır’ diyeceğinizin altını çizin” çağrısı yaptı.
EŞİK, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı dolayısıyla yazılı bir açıklama yaptı. Cumhuriyetin temel prensipleri olan eşit yurttaşlık ve laiklik ilkelerinden ödün verilemeyeceğine dikkat çekilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“KADINLARIN HAYATLARINA MÜDAHALE ALANI AÇILIYOR: Bugün 99. yılını kutladığımız Cumhuriyet’in temel prensipleri olan eşit yurttaşlık ve laiklik ilkeleri saldırı altında. Bir Anayasa değişikliği hazırlığı içerisinde olan iktidarın, önümüzdeki günlerde bu değişiklikleri kamuoyuna açıklaması bekleniyor. Anayasa’nın 24. maddesinde öngörülen değişiklik, başörtülü kadınlara ayrımcılık yapılmasını önlemek iddiasıyla yola çıkarken aslında kadınların nasıl giyineceğini, neresini nasıl örteceğini, başörtüsü kullanan kadınların nasıl başörtüsü takacağını belirliyor. Kadınların kıyafeti üzerinden yapılması önerilen değişikliklerle, kadınların hayatlarına müdahale alanı açılıyor.
TEMEL İNSAN HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİ ‘REFERANDUM’ KONUSU YAPILAMAZ: İktidar, 41. maddede yapılması öngörülen değişiklikle de sınırlarını kendisinin belirlediği bir aile formunu hepimize dayatarak, geleneksel cinsiyet rollerini pekiştirerek, cinsiyetçi uygulama ve söylemlerin dozunu artırarak kadınların ve LGBTİ+’ların haklarını ortadan kaldırmaya çalışıyor. Bu maddede yapılması öngörülen değişiklikler, kadınların Medeni Yasa’da güvenceye alınan haklarına yönelik ciddi bir tehdit oluşturuyor. Özgürlükleri kısıtlamayı hedefleyen ve ayrımcılık içeren Anayasa değişiklik önerilerinin ‘referandum’a sunulması da gündemde. Temel insan hak ve özgürlükleri ‘referandum’ konusu yapılamaz. Bu evrensel bir kuraldır. Anayasa’ya da açıkça aykırıdır. Temel hak ve özgürlükler söz konusu olduğunda asıl belirleyici olan çoğunluk değildir. Çoğunluk öyle istedi diye insanların temel hak ve özgürlükleri kısıtlanamaz.
ÜLKEYİ EKONOMİK BUHRANIN İÇİNE SÜRÜKLEMİŞ BİR İKTİDAR ANAYASA’YI DEĞİŞTİREMEZ: Anayasa’nın 13. maddesine göre; temel hak ve özgürlükler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasa’nın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasa’nın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve laik Cumhuriyet’in gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz. Anayasalar toplumsal barışın tesisi için hayati belgelerdir. Mevcut Anayasa’yı uygulamayan, toplumdaki kutuplaşmayı körükleyen, kendisi gibi düşünmeyen herkese, eşitlik ve laiklik ilkelerine adeta savaş açmış, ülkeyi siyasi ve ekonomik bir buhranın içine sürüklemiş bir iktidar Anayasa yapamaz, Anayasa’yı değiştiremez.
ANAYASA’DA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA BAŞTAN KARŞI ÇIKIN: EŞİK olarak, bütün muhalefet partilerini, Anayasa değişikliği öneren iktidarla bu konuda müzakere etmeyeceklerini kamuoyuna bir an evvel duyurmaya; Anayasa değişikliği tartışmalarını açık ve net olarak kapatmaya davet ediyoruz. Ayrımcılığın karşısında, LGBTİ+ bireylerin varoluşları dahil eşit yurttaşlık hakkının, evlilik eşitliği ve eşler arası eşitlik ilkesine dayalı özgürlükçü aile hedefinin yanında olun. Üyelerinize ve seçmenlerinize ve tabii ki tüm topluma bunu yüksek sesle anlatın. Anayasa’da değişiklik yapılmasına baştan karşı çıkın; taslak üzerinden pazarlık yapmayın, kararlı bir biçimde sonuna kadar ‘hayır’ diyeceğinizin altını çizin.
ANAYASA’YA DA YASALARA DA DOKUNMA, UYGULA: Laik Cumhuriyet’in temel prensibi olan eşit yurttaşlık hakkımıza sahip çıkıyor, 20 Ekim 2022 tarihli açıklamamızda yinelediğimiz sözümüzü bir kez daha hatırlatıyoruz: Anayasa’yı uygulamayanlar, Anayasa yapamaz. Temel insan hak ve özgürlükleri referanduma sunulamaz. Anayasa’ya da yasalara da dokunma, uygula!”
