Uluslararası Balkan Üniversitesi tarafından “Makedonya Türkleri Kanıtlı Yerleşim Haritası ” yayımlandı.
Uluslarası Balkan Üniversitesi’nden yapılan açıklamaya göre, 2006’da Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te kurulan ve 17 yıldır birçok alanda ilkleri başaran üniversite, Makedonya açısından ilk olacak bir çalışmaya imza atarak, Makedonya’daki Türk varlığı ile ilgili en ayrıntılı çalışmalardan biri olan “Makedonya Türkleri Kanıtlı Yerleşim Haritası”nı bitirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın himayelerinde kurulan ve kuruluşundan bu tarafa hem Türkiye’nin hem de Balkan coğrafyasının yüz akı olan Uluslararası Balkan Üniversitesi, Kuzey Makedonya’da yaşayan Türkler açısından ilk olacak çok önemli bir projeyi daha hayata geçirdi. Uluslararası Balkan Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Mehmet Dursun Erdem’in başkanlığını yürüttüğü projenin bir diğer önemli özelliği ise üniversitenin ilk defa bir bilimsel projeyi bitirmiş olması.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Uluslararası Balkan Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Mehmet Dursun Erdem Makedonya’da yaşayan Türkler açısından “Yüzyılın Projesi” olarak kabul edilebilecek bir çalışmaya imza attıklarını, çalışma sonucunda Makedonya’da yaşayan Türklerin yerleşim yerlerinin kanıtlı olarak tespit edilmiş olduğunu belirtti.
Proje ürünü olarak ortaya çıkan ilk kanıtlı harita TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop’a, Rektör Prof. Dr. Mehmet Dursun Erdem tarafından arz edildi.
Erdem, kanıtlı haritanın sunumunda Makedonya’da yaşan Türklerin çok heyecanlandığı ve bu çalışmanın Türk varlığının yerleşim birimlerinin kanıtlı ispatı noktasında ilk olduğunu ifade etti.
“Kuzey Makedonya’da yaşayan Türkler ile ilgili en ayrıntılı çalışmaya imza attık”
Üniversite’de yüksek lisans eğitimine devam eden Berna Beyoğlu ile Banu İsmaili’den oluşan bir ekiple yürütülen projede, Kuzey Makedonya’nın karış karış gezilip daha önce kimsenin bilmediği Türk yerleşim yerlerini tespit ettiklerini belirten Erdem, şunları kaydetti:
“Bu proje ile Kuzey Makedonya’da bilimsel verilere dayanarak hazırlanmış ilk çalışmanın ortaya çıktığını gösteriyor ve tarihi bir keşif niteliği taşıyor. Makedonya’da yaşan Türklerin varlığı ile ilgili en ayrıntılı proje olacağını düşündüğümüz çalışmamız çok detaylı ve titiz bir şekilde yapıldı. Nerede bir Türk yerleşim yeri veya Türk varsa ziyaret edildi, hiçbir yer atlanmadı. Ulaşım olmayan bazı köylere yürüyerek ziyaretler gerçekleştirildi. ve bu yerleşim yerlerinden dahi çok önemli, güzel derlemeler aldık ve projemiz içerisine dahil ettik.
Bu çalışmamız diyalektolojik bir çalışma. Yani ortak bir atadan gelen yerel lehçenin ayrımı ve eşzamanlı varyasyonlarını ele aldığımız bir ağız bilimi çalışması. Bu çalışmaya başlarken ana gayemiz, bir yerleşim yerinde bulunabilecek Türkçe bir derleme ile Makedonya’da yaşayan Türklerin dil haritasını çıkarmaktı ve bu çıkarılacak olan dil haritası ile etnik bir haritayı da ortaya çıkarmak istiyorduk çünkü anadili Türkçe olan insanları tespit edince, otomatik olarak Türk yerleşim yerlerini ve Türkleri de tespit etmiş oluyorsunuz. Bu proje Makedonya’da Türkoloji alanında yapılan en önemli ve stratejik çalışma. Dolayısıyla hem bu coğrafya açısından hem Türkler açısından hem de Türkçe açısından çok çok önemli bir çalışma. Yüzyıllar boyunca üzerinde ihtilafın olmayacağı ve bilimsel olarak kanıtlı bu harita Makedonya’daki soydaşlarımıza armağanımızdır.”
Erdem, bu haritanın en önemli özelliklerinden birinin coğrafyadaki Türkler ile ilgili çıkarılmış ilk bilimsel, tanıklara dayalı harita olduğunu vurgulayarak, “Tanıklara dayalı ilk bilimsel harita olmasından mütevellit, haritada gösterdiğimiz her yerleşim biriminden projemize dahil ettiğimiz, ana dili Türkçe olan kişilerden elde edilen derlemeler de mevcut. Bu şu demek oluyor, bu zamana kadar bu coğrafyadaki herhangi bir köyde bir Türk var veya yok tartışılabilirdi. Ancak bu harita ile bu tartışmalara da son vermiş oluyoruz, çünkü harita üzerindeki her nokta tanıklı ve belgeli bir şekilde haritaya işlendi. Bu çalışmalar nihayetinde oluşan tanıklı, bilimsel ve ayrıntılı haritanın yanı sıra, toplanan derlemelerden oluşacak olan 4 ciltlik bir eser de buradaki Türk toplumuna bir hediyemiz olacak. Bu çalışma aynı zamanda Makedonya’daki Türk varlığı ile ilgili en ayrıntılı proje de olmuş olacak.” ifadelerini kullandı.
“TBMM Meclis Başkanı’mız Mustafa Şentop’a çok teşekkür ediyorum”
Uluslararası Balkan Üniversitesi Yönetim Kurulu Başkanı Recep Süleyman Özdil de şu değerlendirmelerde bulundu:
“Şu anda rektörümüz Sayın Mehmet Dursun Erdem’in 1,5 yılı aşkın süredir takip ettiği ve çok büyük bir titizlikle çalıştığı bu projenin sunumunu gerçekleştiriyoruz. Üniversitemize bağlı Balkan Araştırmaları Merkezi’nin ilk çalışması olacak olan bu projeyle birlikte, Kuzey Makedonya’da bu ve benzeri bilimsel çalışmalara destek vermeye devam edeceğiz. Bu tip önemli projelerin ortaya çıkması ve bizlerin de bu ve benzeri projelere destek vermemiz ile Uluslararası Balkan Üniversite’mizin Balkan coğrafyasında yaptığı çalışmalar çok daha anlamlı olacaktır.
Bu projenin ortaya çıkışından bitirilişine kadar desteklerini hiçbir zaman esirgemeyen ve bilakis her daim artırarak devam eden, himayelerine alan TBMM Meclis Başkanımız Sayın Prof. Dr. Mustafa Şentop’a, projeyi yürüten rektörümüz Sayın Prof. Dr. Mehmet Dursun Erdem’e ve yüksek lisans öğrencilerimiz Berna Beyoğlu ile Banu İsmaili’ye şahsım ve üniversitemiz adına çok teşekkür ediyorum.”
1,5 yılın ardından nihayete eren projenin sunum töreni, TBMM Başkanı Mustafa Şentop’a ortaya çıkan haritanın verilmesiyle son buldu.
