Çin’in doğusundaki Zhejiang eyaletinin Tongxiang kentine bağlı Jiansheng köyünde bir köylü kendisine ait ipekböceği yetiştirme çiftliğinde “altın kozaları” hasat ediyor, 25 Mayıs 2021. (Fotoğraf: Xu Yu/Xinhua)TİANJİN, 28 Ekim (Xinhua) — Çinli araştırmacılar, en güçlü doğal ipekten önemli ölçüde daha yüksek dayanıklılık gösteren çok güçlü yapay ipekböceği ipeği geliştirmenin yeni bir yolunu buldu.
İpekböceği ipeği, biyotıpta cerrahi malzeme olarak ve doku geliştirme testlerinde yaygın olarak kullanılıyor. İpekler, farklı fiziksel özelliklerin benzersiz bileşimine sahip protein bazlı biyolojik polimerler olarak biliniyor. İpekböceği ipeği, en güçlü doğal ipek olan örümcek ağının ana iskelesini oluşturan örümcek ipinden daha zayıf dayanıklılığa sahiptir.
Bilim insanları, ipeklerin gerilme direncini artırmak için örümcek DNA’sını ipekböceklerine katmaya çalışıyorlar. Matter dergisinde yayınlanan yeni araştırmada, Çin’in Tianjin Üniversitesi’nden araştırmacılar, yapay ipek yapmak için daha erişilebilir ve kolay yönetilen yaygın ipekböceklerini seçtiler. Doğal ipekböceği ipek lifi, liflerin eğrilerek ticari kullanılmasını engel olan ipek yapıştırıcıyla kaplanmış bir çekirdek lifinden oluşuyor. Araştırmacılar, ipek proteinlerinin bozulmasının sınırlı kalmasını sağlarken sıradan bir ipekböceğinin ipeğini yapıştırıcıyı çözebilen kimyasal bir havuza koydular.
Araştırmacılar yapay liflerin pürüzsüz ve güçlü olduğunu ve uygulanacak kuvvete karşı dayanıklı olduğunu da belirttiler. Yapay lifler örümcek ipeklerinden yüzde 70 daha güçlü.
Yapılan yapısal analizler, bu olağanüstü gücün, yapay liflerde oluşan yüksek kristallik ve küçük nanokristallerden kaynaklanabileceğini gösterdi. Araştırmacılara göre, eğirme ve eğirme sonrası çekme sırasında elyafa çinko iyonlarının katılması da mükemmel mekanik özelliklerine katkıda bulunabilir.
Araştırmacılar, yeni yaklaşımlarının, karlı ve yüksek performanslı yapay ipekler üretmek için umut verici bir yol sunabileceğini umduklarını söylediler.
